Καλώς ήρθες στο ιστολόγιο!!!!

Μέσα απο αυτό το ιστολόγιο θα γίνει γίνει μια προσπάθεια να καταγραφούν ιστορικά γεγονότα που αφορούν την πολεμική ιστορία του περασμένου αιώνα.Θα εστιάσω ιδιαίτερα στα εθνικοαπελευθερωτικά κινήμα που συντελέστηκαν, ιδιαίτερα την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου και δυστηχώς ελάχιστα είναι γνωστά για την ιστορία και τη δράση τους.

Πέμπτη 10 Απριλίου 2014

ΕΟΚΑ,το αντάρτικο που δεν κατέπνιξε η Βρετανική Αυτοκρατορία Γ' ΜΕΡΟΣ




Άντρες των Βρετανικών Ειδικών Δυνάμεων κάνουν σωματικό έλεγχο σε έναν έφηβο Κύπριο.Η μεγάλη συμμετοχή νέων κάτω τον 18 στον αγώνα της ΕΟΚΑ τους κατέστησε στόχο για τις αποικιακές δυνάμεις






Το έτος 1957 βρίσκει την ΕΟΚΑ και το κίνημα σε πλήρη ακμή.Σε φυλλάδιο της η ΠΕΚΑ,κάνει ανασκόπηση της προηγούμενης χρονιάς και θέτει στόχους και ελπίδες για το νέο έτος.

«ΤΙ ΕΙΔΕΝ Ο ΠΑΛΑΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΙ ΘΑ ΙΔΗ Ο ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΣ
 Ο παλιός χρόνος πέρασε. Ο απολογισμός του μας κάνει να αισθανώμεθα περηφάνεια. Όλοι μας. Από τον αγρότη ως τον υπάλληλον, από τον επιχειρηματία, από τους υπομονετικούς και σταθερούς εργάτες των μετόπισθεν ως τους ηρωικούς μαχητάς της πρώτης γραμμής.
Λεν περιαυτολογούμεν. Εξακριβώνομεν απλώς τα γεγονότα. Διαπιστώνομεν την καθαράν πραγματικότητα.
Ο Κυπριακός λαός ύψωσε το παράστημα του εναντίον της στυγνής· βίας και της απάνθρωπου τυραννίας, και με την ηρωική στάση του ετίμησεν την ιερήν παράδοσιν της φυλής μας. Το 1957 τον ευρίσκει με το εθνικό φρόνημα όρθιον, με την αγωνιστικήν διάθεσιν ακμαιοτέραν παρά ποτέ. Το όνομα του προφέρεται με σεβασμόν και θαυμασμόν από τα χείλη ολοκλήρου του ελευθέρου κόσμου. Διότι γνωρίζει ο ελεύθερος κόσμος, γνωρίζει η ανθρωπότης το ποιόν και τα μέσα των εχθρών μας, γνωρίζει την ιστορίαν του λαού μας. Και γνωρίζει ακόμη ότι στην Κύπρο δεν υπάρχουν τρομοκράται και εγκληματίαι, αλλά τίμιοι, ανιδιοτελείς και ιδεολόγοι αγωνισταί, που προσφέρουν την ζωήν των διά το πολυτιμότερον αγαθόν, την Ελευθερίαν.
Ο παλιός χρόνος πέρασε. Αλλά στο πέρασμα του είδε πολλά. Είδε τους Άγγλους να στραγγαλίζουν, να ποδοπατούν την ελευθερίαν των λαών και των ατόμων. Τους είδε να εξορίζουν τον υπερασπιστήν του δικαίου και της ηθικής, το ίνδαλμα του Κυπριακού λαού, τον λατρευτόν μας Εθνάρχην. Τους είδε να οδηγούν τα παλληκάρια μας στην αγχόνην, να πυροβολούν αθώους πολίτας, να βασανίζουν, να φυλακίζουν. Είδε την πλέον παράφρονα αδιαλλαξίαν εις την πολητικήν των Τόρηδων. Τους είδε να χρησιμοποιούν τα αποβράσματα της Τουρκικής μειονότητας διά παντός είδους βανδαλισμούς. Είδε με έναν λόγον την εσκεμμένην προσπάθειαν προς αφανισμόν του Κυπριακού λαού. Εκτελέσεις, κέρφιου, συλλογικά πρόστιμα, μεσαιωνικά βασανιστήρια, φυλακίσεις, κάθε είδους βαρβαρότητες. Αυτά προσέφερεν ο Ήντεν, ο Μπόυντ και ο Χάρντιγκ εις τας σελίδας της Αγγλικής ιστορίας κατά το 1956. Κι εμείς τι προσφέραμεν εις την ιστορίαν μας; Τον τιμημένον αγώνα μας. Αντιμετωπίσαμε τα πάντα με καρτερία. Υπομείναμε τα πάντα με αποφασιστικότητα. Διότι γνωρίζομεν καλά ότι η ελευθερία δεν κερδίζεται χωρίς θυσίες.
Πάει, ο παλιός ο χρόνος πέρασε. Αλλά στο πέρασμα του είδε και την αγωνιστικότητα του Κυπριακού λαού να αυξάνη. Είδε την αγάπην του προς την ελευθερίαν να θεριεύη. Είδε τας αγωνιστικάς τάξεις των πατριωτών να φουντώνουν. Είδε την διάψευσιν της γελοίας δηλώσεως του Χάρντιγκ, ο οποίος την Ιην Ιανουαρίου 1956 εδήλωσεν επισήμως από τον Κυπριακόν ραδιοσταθμόν ότι η ζωή της ΕΟΚΑ είναι ολίγων μόνον ημερών. Φέτος εγκατέλειψε τα πολιτικά ζητήματα του τόπου και ενεθυμήθη τους γεωργούς. Πού είναι η περυσινή του αισιοδοξία;
Πέρασαν  ολίγαι ημέραι, πέρασαν εβδομάδες, πέρασαν μήνες, πέρασεν ο παλιός ο χρόνος και η ΕΟΚΑ αντί να πληγή θανασίμως από τον στρατάρχην, αντιθέτως εγιγάντωσε κι ετράνεψε κι εξηυτέλισε τον αιμοβόρον σατραπίσκον.
Αυτά είδε εις το πέρασμα του ο παλιός ο χρόνος.
Από μας εξαρτάται τι θα ιδή ο καινούργιος. Και υποσχόμεθα ότι θα τον κάνουμε να ιδή την πραγματικήν ελευθερίαν να αγκαλιάζη το νησί Μας.

ΚΑΛΗΝ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ


Ο Μάρκος Δράκος μαζί με συναγωνιστή του




Οι Εγγλέζοι δεν χάνουν ευκαιρία να ξεκινήσουν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις για την εξάρθρωση της οργάνωσης.Συγκεκριμένα επιχείρησαν στην περιοχή της Πιτσιλιάς.Εκεί συνελήφθησαν αγωνιστές απο δύο αντάρτικες ομάδες κατόπιν προδοσίας.Μεγάλο πλήγμα για την οργάνωση υπήρξε ο θάνατος ενός απο τους καλύτερους μαχητές της οργάνωσης του Μάρκου Δράκου.Την νύχτα της 15ης προς τη 16η Ιανουαρίου 1957, με τέσσερα μέλη της ομάδας του αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το κρησφύγετο του, που βρισκόταν σε περιοχή του Καλοπαναγιώτη, γιατί εκεί άρχισαν εκτεταμένες έρευνες, ύστερα από προδοσία, για να καταφύγει στον τομέα της Σολέας. Τη νύκτα της 18ης προς τη 19η Ιανουαρίου, προσπαθώντας να διασπάσει τον κλοιό των Άγγλων, έπεσε σε ενεδρεύοντες στρατιώτες και σκοτώθηκε στην μάχη που ακολούθησε.Ο συναγωνιστής του Τεύκρος Λαϊζου θυμάται:

«Στην προσπάθεια μας αυτή πέσαμε τρεις κατά συνέχεια φορές πάνω σε Άγγλους στρατιώτες. Την πρώτη αντάλλαξε πυροβολισμούς. Τη δεύτερη όχι. Επικρατούσε σφοδρή κακοκαιρία. Στη λάμψη μιας αστραπής ο Μάρκος Δράκος και ένας Άγγλος στρατιώτης αλληλοεπισημάνθηκαν και αλληλοπυροβολήθηκαν. Ήμουν δίπλα του. Τον είδα να πέφτει... Οι υπόλοιποι αλλάξαμε πορεία και καταφέραμε να διαφύγουμε»

Στις 17 Φεβρουαρίου την ίδια τύχη θα έχει και η ομάδα του Στυλιανού Λένα πέφτοντας σε ενέδρα των Άγγλων ανάμεσα στην Ποταμίτισσα και στο Πελένδρι. Ακολούθησε συμπλοκή, στην οποία εφονεύθησαν ο Δημήτριος Χριστοδούλου, γνωστός ως Δημητράκης, και ο Σωτήρης Τσαγκάρης. Ο Λένας, σοβαρά τραυματισμένος συνελήφθη. Ο Παναγιώτης Αριστείδου, χρησιμοποιώντας το όπλο του Λένα, κατόρθωσε να διαφύγει.



 Πάνω φωτογραφία:Ο Γρηγόρης Αυξεντίου με την στολή του εφέδρου ανθυπολοχαγού του    Ελληνικού Στρατού.
 Κάτω φωτογραφία:Το κρησφύγετο του Αυξεντίου που έμελλε να γίνει και ο τάφος του







Το χειρότερα όμως για την ΕΟΚΑ δεν είχε έρθει ακόμα παρά μόνο στης 3 Μαρτίου του 1957.Κατόπιν προδοσίας Άγγλοι στρατιώτες επιτέθηκαν στην Ιερή Μονή Μαχαίρα, όπου ο Γρηγόρης Αυξεντίου, υπαρχηγός της οργάνωσης και τομεάρχης Αμμοχώστου είχε καταλύσει με τέσσερις συναγωνιστές του,τον Ανδρέα Στυαλιανού,τον Αυγουστή Ευσταθίου,τον Αντώνη Παπαδόπουλο και τον Φειδία Συμεωνίδη.Οι Άγγλοι τους καλούνε να παραδωθούν.Ο Ζήδρος(αγωνιστικό παρατσούκλι του Αυξεντίου)δίνει εντολή στους άντρες του,να εγκαταλείψουν το καταφύγιο και να παραδωθούν.Ο ίδιος έχει πάρει την μεγάλη απόφαση του.Άλλωστε γνωρίζει πολύ καλά τι τον περιμένει αμα παραδοθεί.Οι Άγγλοι ρίχνοντας χειροβομβίδα τον τραυματίζουν ελαφρά στο λαιμό και στο γόνατο.Βλέποντας τον να συνεχίζει να αντιστέκεται,στέλνουν τον Αυγουστή Ευσταθίου με σκοπό να τον πείσουν να παραδοθεί.Ατυχέστατη ενέργεια καθώς λίγες στιγμές αφότου ο Ευσταθίου αντάμωσε ξανά με τον αρχηγό του φώναξε προς τους Άγγλους.«Ελάτε, τώρα είμαστε δυο».Αυτό που επακολούθησε ηταν μια απο τις πιο ηρωικές αλλά και πιο άνισες μάχες της Ιστορίας.Οι Εγγλέζοι επιστράτευσαν δεκάδες άντρες οχήματα και ελικόπτερα για να εξοντώσουν η να συλλάβουν δύο άντρες.Προσπαθούν δύο φορές να κάνουν έφοδο στο κρησφύγετο και τις δύο υποχωρούν κακήν κακώς.Απο τις συγκρούσεις η Άγγλοι είχαν αρκτούς τραυματίες και ένα νεκρό τον 23χρονο Δεκανέα Πήτερ Μπράουν.Ο Αυξεντίου σχεδίαζε με τον Αυγουστή να πραγματοποιήσουν έξοδο κατα την διάρκεια της νύχτας έτσι ώστε να μπορέσουν να διαφύγουν.Οι Έγγλε΄ζοι όμως είχανε άλλα σχέδια στις 13:30 το μεσημέρι τοποθετούν εμπρηστικό εκρηκτικό μηχανισμό,πάνω απο το κρησφύγετο με αποτέλεσμα τον τραγικό θάνατο του Αυξεντίου απο τις φλόγες και την σύλληψη του Αυγουστή που είχε υποστεί σοβαρά εγκάυματα.Η μάχη είχε κρατήσει 8 ώρες και έμελλε να αποτελέσει μια χρυσή σελίδα στην Ιστορία της Ελλάδα αλλά και για οποιονδήποτε στον κόσμο έκανε αγώνα για Εθνική Ανεξαρτησία.Οι Άγγλοι μπορούσαν να καυχηθούν για την εξόντωση του Νο 2 της ΕΟΚΑ και οτι σε συνδιασμό με τις επιτυχίες τους τις αρχές του 1957 θα βάζαν τέρμα στη δράση της οργάνωσης,με την εξάρθρωση της και την τελική κατάπνιξη του απελευθερωτικού κινήματος στην Κύπρο.Ηταν όμως έτσι τα πράγματα.Πρίν το θάνατο του Αυξεντίου το Κυπριακό Ζήτημα είχε πάψει να αποτελεί για τη διεθνή κοινή γνώμη,μια σύγκρουση της Μ.Βρετανίας με κάποιους ατίθασους αποικιακούς ιθαγενείς της.Στις 18 Φεβρουαρίου 1957, άρχισε η συζήτηση του Κυπριακού στην Πολιτική Επιτροπή της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.
Η Ελληνική Κυβέρνηση, με την ηγεσία του Υπουργού Εξωτερικών Ευάγγελου Αβέρωφ, υποστήριξε την εφαρμογή της αρχής της αυτοδιάθεσης στην Κύπρο, σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και την εξέταση των Βιαιοπραγιών των Άγγλων έναντι των κατοίκων του νησιού.
Η Βρετανική Κυβέρνηση με δική της προσφυγή είχε καταγγείλει την Ελλάδα ότι ενίσχυε υλικά και ηθικά την ΕΟΚΑ και ότι με τις ραδιοφωνικές της εκπομπές συνέβαλλε στην ανταρσία του Κυπριακού λαού. Ο Βρετανός αντιπρόσωπος αναφέρθηκε στα «ευρύτατα μέτρα αυτοκυβέρνησης» και στις ιδιοτυπίες του προτεινομένου συντάγματος, οι οποίες: 

«οφείλονται στις ειδικές συνθήκες του Νησιού, συνθήκες που επιβάλλουν την κατοχύρωση των συμφερόντων όλων των κοινοτήτων και δενεπιτρέπουν, στο παρόν τουλάχιστο στάδιο, την εψαρρογή της αυτοδιάθεσης».

Ο αντιπρόσωπος της Τουρκίας υποστήριξε τη συνέχιση του υπάρχοντος καθεστώτος στην Κύπρο και ότι σε περίπτωση αλλαγής πρέπει να γίνουν διαβουλεύσεις μεταξύ της Βρετανίας και της Τουρκίας.
Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων υποβλήθηκαν πέντε προτάσεις για λύση του Κυπριακού. Τελικά η Γενική Συνέλευση στις 26 Φεβρουαρίου ενέκρινε με κάποιες τροποποιήσεις το κείμενο που είχε υποβάλει ο αντιπρόσωπος των Ινδιών Κρίσνα Μένον, με ψήφους 76 υπέρ και 2 αποχές. Το ψήφισμα έλεγε:


«Η Γενική Συνέλευσις, αφού εξήτασε το Κυπριακόν ζήτημα και εν τη πεποιθήσει ότι η λύσις του προβλήματος τούτου απαιτεί ατρόσφαιραν ειρήνης και ελευθερίας εκφράσεως, διερμηνεύει την ζωηράν ευχήν περί εξευρέσεως ειρηνικής, δημοκρατικής και δικαίας λύσεως, συμφώνως προς τας αρχάς και τους σκοπούς του Χάρτου των Ηνωμένων Εθνών και την ελπίδα, ότι θα επαναρχίσουν διαπραγματεύσεις,αι οποίαι και θα συνεχισθούν προς τον σκοπόν τούτον»

Το ψήφισμα αυτό αποτέλεσε μια μεγάλη διπλωματική νίκη της Ελλάδας,καθώς αναγνωρίζονταν απο τις χώρες απου αποτελούσαν τον ΟΗΕ,το δικαίωμα τον Κυπρίων για αυτοδιάθεση.Μέτα το ψήφισμα αυτό και τον θάνατο του Αυξεντίου,ο Γρίβας δηλώνει οτι θα κηρύξει εκεχειρία αν αφεθεί ελεύθερος ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος που είχε εξοριστεί απο τους Άγγλους στις ΣεϋχέλΛες.Στις 28 Μαρτίου 1958 επιτρέπεται στον Μακάριο να επιστρέψει στην Κύπρο.Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος έγραψε στον Διγενή με το ψευδώνυμο «Χάρης» επιστολή για το ίδιο θέμα με ημερ. 24 Απριλίου 1957. Η επιστολή, που διαβιβάστηκε μέσω του Έλληνα Γενικού Προξένου στην Κύπρο Αγγέλου Βλάχου, είναι η πιο κάτω:

«Είμαι υπερήφανος και απολύτως ικανοποιημένος δια τον υπέροχον αγώνα σας, η δε ευγνωμοσύνη της Κύπρου προς υμάς θα είναι πάντοτε μεγάλη. Τούτο μόνον σας λέγω, ότι εγίνατε θρύλος και σύμβολον.
Η κηρυχθείσα ανακωχή είναι πολύ καλή σκέψις. Γεννάται όμως το ερώτημα, εάν η ανακωχή είναι οριστική ή όχι. Φρονώ ότι, κατόπιν της αποφάσεως του ΟΗΕ πρέπει να δημιουργηθή το ειρηνικόν κλίμα δια την ανάληψιν διμερών συνομιλιών. Βεβαίως, και εις τούτο συμφωνείτε και εσείς, δεν είχομεν την γνώμην ότι θα νικήσετε στρατιωτικώς τους Άγγλους, αλλά δια της ενόπλου δράσεως ηθέλατε να καταστήσετε διεθνές το ζήτημα μας και, ει δυνατόν, να εκβιασθή πολιτική λύσις συμφώνως με το αίτημα μας της αυτοδιαθέσεως. Το πρώτον επετεύχθη ήδη. Το δεύτερον δεν επετεύχθη ακόμη. Και εν τούτοις υπάρχουν πολλαί δυσκολίαι, τας οποίας θα καταδάλωμεν προσπάθειας να υπερνικήσωμεν.
Γεννάται όμως το ερώτημα. Λαμβανομένης υπ' όψιν της σημερινής καταστάσεως (από κυπριακής και διεθνούς πλευράς) συμφέρει ή όχι η συνέχισις ενόπλου δράσεως; Λεν είμαι απολύτως ενημερωμένος επί της εν Κύπρω καταστάσεως. Εξ όσων όμως γνωρίζω πιστεύω ειλικρινώς ότι πρέπει να εξευρεθή τρόπος, ώστε να παύσουν αι επιχειρήσεις χωρίς όμως να θιγή καθ' οιονδήποτε τρόπον το γόητρόν σας. Έχω υπ' όψιν μου διαφόρους τρόπους. Επί τούτων θα σας ενημέρωση ο Γενικός Πρόξενος.
Εν τω μεταξύ θα ήθελα να έχω τας απόψεις σας».

Απο την εκεχειρία και μετά δεν υπήρξε κάποια αξιόλογη δραστηριότητα της ΕΟΚΑ μέχρι τον Νοέμβριο του 1957.Συγκεκριμένα στις 26 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί ριψοκίνδυνη επιδρομή και δολιοφθορά στη Βρετανική βάση του Ακρωτηρίου.Καθοδηγητής της επιχείρησης ηταν ένας 17χρονος μαθητής Γυμνασίου,ο Πανίκος Σωτηρίου.Καταστράφηκαν 5 αεροπλάνα(4 τύπου cambera και ένα τύπου venor)και το υπόστεγο που στεγάζονταν.Συνολικές ζημιές που καλούταν να πληρώσει η Αγγλία,4.500.000 λίρες.Η επιχείρηση αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα αποχαιρετιστήριο δώρο στον Κυβερνήτη Χάρτινγκ που ήδη απο τις 21 του περασμένου μήνα είχε υποβάλει την παραίτηση του.Όχι μόνο δεν κατάφερε να νικήσει την ΕΟΚΑ και το αντιστασιακό κίνημα,αλλά αντίθετα αυτό ηταν ισχυρότερο απο ποτέ,παρά τις απώλειες που είχε κατα την διάρκεια του αγώνα.Πλέον το θέμα απο στρατιωτικό,είχε πλέον γίνει πολιτικό,με τον ΟΗΕ να επιθυμεί πολιτική λύση και την Αγγλία που γνώριζε τι θα επακολουθούσε να επεξεργάζεται σχέδια απεμπλοκής της,με ταυτόχρονη διατήρηση των συμφερόντων της στο νησί.Για τον σκοπό αυτό δημιούργησε έριδες μεταξύ των Ελλήνων και της τουρκικής μειονότητας της Κύπρου.Η αντιπαλότητα αυτή θα ηταν ο προάγγελος των μετέπειτα δεινών του νησιού.


                                                              ΤΕΛΟΣ Γ' ΜΕΡΟΥΣ